Wilhelmus …… (lange pauze) ….. Hilversum 3

06.10.2024 – Wilhelmus …… (lange pauze) ….. Hilversum 3.
Wie herinnert zich niet de mega-trage zender-identificatie van de Hilversumse radiozenders Hilversum 1 tot en met 3? En later Radio 1 tot en met Radio 4? Daarover gaat dit artikel.

Lex Karsemeijer


Vroeger zonden de Hilversumse publieke omroepen alleen overdag uit. ’s Avonds en ’s nachts waren er in het begin geen uitzendingen. Vijf minuten voordat de uitzendingen weer begonnen was er een zogeheten zender-identificatie te horen: een stukje volkslied (Wilhelmus) en de gesproken zendernaam (Hilversum 1, 2 en 3).

Elke zender kreeg in die jingles een eigen muziekje en een eigen stem. De stemmen waren achtereenvolgens van: Annemiek Tan (Hilversum 1), Rik Felderhof (2) en Vincent van Engelen (3).
Tot nu toe was ook onduidelijk wie de muziek heeft gemaakt, al herkennen we natuurlijk dat het een bewerking is van ons volkslied, het Wilhelmus. Dankzij voormalig technicus Cor Doesburg weten wij sinds kort het antwoord.

De muziek is opgenomen in VARA Studio 6 aan de Heuvellaan 33 in Hilversum, op vrijdag 22 september 1972. De muzikanten waren Victor Swillens (hobo, voor Hilversum 2), Cor Doesburg (synthesizer en Organino, een elektronenklavier, voor Hilversum 3), de naam van de vierde muzikant (een fluitist, voor Hilversum 1) is helaas onbekend. De bewerking van het Wilhelmus was van Lex Karsemeijer en had als tweede stem een tegenmelodie.

In najaar 1985 werd er een nieuwe set gemaakt, omdat op 1 december van dat jaar de zendernamen overgingen van Hilversum naar Radio. Dus Radio 1 in plaats van Hilversum 1, etc.. Ook de profielen van de zenders veranderden. De zender-identificatie-jingles werden natuurlijk aangepast, voor alle zenders sprak Henk Mouwe (NCRV) de zendernamen in.

Luister hieronder naar de verschillende versies van de jingle. Wie de naam van de fluitist kent, mag het ons laten weten! Graag zelfs!

(Met dank aan André Kuiper, Arjan Snijders, Sybrand Verwer, Cor Doesburg en Maarten Fransen, die laatste voor de opnamebonnen.)

VARA logo
De VARA studio in vroeger jaren

JAM jingles uit de jaren 80 in TV-spots


25.09.2024 – Reclame maken in televisiespots voor een radiostation is en blijft moeilijk. Want wat kun je laten zien? DJ’s? Nee toch?! De apparatuur? Boring! Luisteraars die blij zijn? Duh!

Dat weet ook jingleproducent JAM in Dallas. Toch is het leuk om deze video van diezelfde jinglemaker JAM nog eens te bekijken. Oprichter Jon Wolfert verzamelde een aantal TV-spots voor radiozenders uit de periode 1979 – 1984. Met onder meer een paar spots voor het grootste radiostation van toen: WABC in New York. You’ll Like Our Style heette die campagne. JAM jingles in TV-spots

Waar komt het geluid van de stipmotor vandaan?

22.09.2024 – Waar komt het geluid van de stipmotor vandaan? Van welke auto of motor? En door wie is dat geluid gemaakt of opgenomen? Wie gebruikten de jingles? En wie was er het eerst? Dit artikel geeft antwoord op al die vragen.

Het geluid van de stipmotor kennen veel radioluisteraars van de Top 40 vanaf oktober 1974. De plaat die hoog steeg kreeg een rode stip mee in het gedrukt exemplaar en op de radio ging dat gepaard met het geluid van een motor, een orkestje en een zingende juffrouw (* meer daarover hieronder). Wij hebben die ‘de stipmotor’ gedoopt.
Joost den Draaijer was er op Hilversum III een slag eerder mee. Hij gebruikte de stipmotor na de verkeersinformatie in de jingle “Een wenkje voor den weggebruiker”, ingesproken door Ad ‘s-Gravesande. Dat was begin jaren ’70. Ferry Maat vergreep zich ook in de Soulshow aan de stipmotor.

V.l.n.r.: Ferry Maat, Ad ‘s-Gravesande en Joost den Draaijer (Willem van Kooten) – foto’s Beeld en Geluid


Maker
Oorspronkelijk komt de jingle van het jinglebedrijf PAMS in Dallas. Het is cut 14 in series 27 getiteld Jet set uit 1964, opgenomen voor WABC in New York.
Lang hebben we ons afgevraagd welke auto of motor dit geluid voortgebracht. Tot we simpelweg keken in de PAMS Bible, een digitale database van jingle-goeroe Ken R. Deutsch met een opsomming van alle basis-jingles uit de naamgegeven jingleseries van PAMS.
Want wat zien we daar staan bij cut 14 in series 27? XKE Special. En wat blijkt (dat wisten wij ook niet)? Een XKE Special is type raceauto van … Jaguar.


De Jaguar E-type wordt ook aangeduid als Jaguar XK-E. Er zijn drie generaties van gebouwd tussen 1961 en 1974. De E-type betekende een revolutie in het ontwerp, de prestaties en de besturing van sportwagens. De prijs van deze Jaguars lag een stuk onder die van de concurrerende modellen wat zorgde voor een prima verkoop. In 14 jaar tijd werden meer dan 70.000 exemplaren van de E-type verkocht. YouTube staat vol met filmpjes waarop het geluid van de motor goed te horen is.


Herkomst
Waar overigens PAMS het geluid weer vandaan heeft, is niet 100% duidelijk. In ieder geval van een elpee met geluidseffecten, want in de basisopname (de een-na-laatste in de montage hieronder) is het tikken van de plaat goed te horen. Wie weet om welke plaat het gaat, mag het ons mailen. Heel graag zelfs!
PAMS gebruikte in series 27 overigens veel meer (Jet Set-) geluiden, zoals dat van een springplank in een zwembad of een speedboot.

* De zingende juffrouw heet overigens Gleni Tai / Rutherford, is van Indiaanse afkomst en heet oorspronkelijk Brighteyes Longknife. Ze staat ook getekend op de hoes van series 27, zie hierboven de lichtgroene afbeelding.

Het geluid van de stipmotor is trouwens ook te horen op een single van zanger Ray Burden uit 1960, getiteld
A Hot-Rodders Dream. Heel bijzonder om de jingle op deze manier te horen.

Ook hoor je de stipmotor in een Radio Veronica-spot voor de Fiat 128, ingesproken door Rob Out, begin jaren 70.


En daarmee is de hoofdvraag beantwoord: de stipmotor uit de Top 40 komt van Jaguar!
Hieronder een montage van een aantal versies van de stipmotor-jingle en het origineel.

Sky Radio presenteert … zijn eigen jingles

De studio van Sky Radio in het Talpa-gebouw in Hilversum, 2022 – foto Jingleweb


20.09.2024 – Sky Radio heeft nieuwe jingles. Op zich mooi, maar niet heel bijzonder. Opvallend is, dat Sky Radio de nieuwe jingles ook promoot op zijn eigen website. Sky Radio presenteert … zijn eigen jingles. Met een uitleg van wat jingles eigenlijk zijn, wie de makers zijn (‘de wizzards’ van Wisebuddah in London), het belang ervan voor Sky Radio en een poll: Hoeveel ⭐️-ren geef jij de nieuwe radiojingles? Kijk, en dat maakt het wél heel bijzonder. En tip misschien voor andere radiozenders?

Kijk naar de Sky Radio pagina over de nieuwe jingles
OF
luister naar de losse jingles op de site van de producent, Wisebuddah.

De Roepie Roepie-Vogel komt uit de VS: Tookie Tookie Bird


15.09.2024 – Wie kent ‘m niet? De Roepie Roepie-Vogel uit de Volle Vrijdag van Veronica op Hilversum 3. Geïntroduceerd op vrijdag 5 december 1986. Hoorde je op de radio het opvallende geluid van de Roepie Roepie-Vogel (“Oeh oeh, ah ah, Roepie Roepie!”), dan kon je bellen naar de studio (via een gratis nummer, net nieuw in Nederland). Was je beller nummer ‘zoveel’, dan kwam je in de uitzending en won je mooie prijzen.
Het was Jeroen van Inkel die het spel heeft binnengeloodst bij Veronica, hij had het op cassette gehoord met daarop Z100 airchecks. “Het vroeg wel iets van de luisteraar”, zei Jeroen van Inkel er 7 jaar geleden over op de Vlaamse JOE, toen dat radiostation het spel eenmalig leende. “Je moest lang blijven luisteren.”

“Ik zocht iets wat als een rode draad door alle programma’s heen gespeeld kon worden en ook kort. Ik bedacht de prijzen erbij en maakte daar speciale kaartjes voor die in het zicht van de DJ’s werden opgehangen”, zo schreef Jeroen ons vandaag.
Erik de Zwart programmeerde de vogel in 2014 opnieuw tijdens zijn aantreden bij Radio Veronica.


Afgeluisterd

Zoals bijna geen enkel radiospelletje was ook de Roepie Roepie-Vogel eenvoudigweg afgeluisterd in de VS. Daar heette het de Tookie Tookie Bird. Ook daar was de opzet dat een luisteraar na het horen van de
Tookie Tookie Bird belde naar de studio en zo prijzen kon winnen. Het originele geluid van de Amerikaanse versie kwam uit de Disney-animatie “George of the Jungle” uit 1967.


De Tookie Tookie Bird vloog op vele Amerikaanse radiostations, waaronder om te beginnen Z100 (WHTZ) in New York, waar Scott Shannon de Bird als eerste introduceerde. Verder vloog-ie op Q105 (WRBQ) in Tampa (1983), 93Q (KKBQ) in Pasadena, WHIN 1010AM in Gallatin, Y97 (KYRK) in Nevada (1984), WSTW 93.7 in Wilmington en KXPT in Las Vegas (1983-1993!!), om er een paar te noemen.


Veel andere gebruikers

Luister hieronder naar enkele airchecks van de Roepie Roepie-Vogel bij Veronica en daaronder enkele versies van de Amerikaanse Tookie Tookie Bird. Die Amerikaanse versie is zeer waarschijnlijk gemaakt door J.R.Nelson, de eerste vormgever bij Z100 die ook de vroege versies van “From the top of the Empire State Building” gemaakt heeft. De stem is van Ernie Anderson.

De Nederlandse naam Roepie Roepie-Vogel komt (natuurlijk) van cabaretier Toon Hermans die de naam in 1980 gebruikte in zijn act “De ornitholoog” (de vogelkenner). Ook de verzonnen vogelnamen Poelifinario en Kroet komen uit die act. Toon Hermans heeft persoonlijk toestemming gegeven aan Veronica voor het gebruik van de naam.


Dit is de originele Roepie Roepie jingle van Radio Veronica, ingesproken via een Harmonizer door Jeroen van Inkel, de oerwoudgeluiden komen van Neftali’s Beast – Land Of The Drums.

Het geluid

Het geluid van de Roepie Roepie-Vogel is dat van de kookaburra, gewone kookaburra of lachvogel (Dacelo novaeguineae), dat is een ijsvogelsoort. De naam lachvogel slaat op de roep van deze vogel die erg op de menselijke lach lijkt. Het bijzondere aan de vogel is dat deze over het algemeen niet mensenschuw is en makkelijk benaderbaar is of zelf toenadering zoekt.

Helaas waren er ook wat minder fijnbesnaarde versies, zoals de Rukkie Rukkie-vogel in het programma Verona (1986-1989), en je had ook de Likkie Likkie-vogel.


Nog meer luisteren?

Wie nog eens een oude aflevering wil horen kan ook terecht bij onze radiovriend Bert op 5.
(Dit artikel was er niet gekomen zonder Albert Pleijsier. Bedankt, Albert!)